Fotowoltaika, jeszcze do niedawna kojarzona głównie z zamożnością inwestorów, dziś jest powszechnym krajobrazem zarówno dużych miast, jak i mniejszych miasteczek i wsi. Nic w tym dziwnego: moduły fotowoltaiczne sukcesywnie tanieją, a wsparcie dla inwestujących w odnawialne źródła energii elektrycznej zachęca do produkcji prądu na własny użytek.
W poniższym artykule odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania o ceny fotowoltaiki, wyjaśniamy jak dopasować moc paneli, aby była wystarczająca i rozkładamy na czynniki pierwsze koszt instalacji fotowoltaicznej. Dowiesz się także jak dzięki dotacjom obniżyć ceny paneli fotowoltaicznych i koszt ich montażu.
W bardzo dużym uproszczeniu panele fotowoltaiczne produkują dla nas energię elektryczną ze słońca. By jednak w pełni zrozumieć, jak działa system fotowoltaiczny oraz jaka jest rola poszczególnych komponentów, należy wyjaśnić pojęcie zjawiska fotowoltaicznego. Panele fotowoltaiczne składają się z ułożonych szeregowo ogniw, których budulcem jest krzem. Docierające na ich powierzchnię fotony powodują ruch elektronów znajdujących się w krzemie. Tak właśnie powstaje prąd stały, który jest przesyłany z generatora fotowoltaicznego do skrzynki prądu stałego.
Wytworzony prąd stały nie jest surowcem do którego przystosowane są gniazdka elektryczne w naszych domach. Dlatego trafia on do falownika, którego zadaniem jest przekształcenie go w prąd zmienny, cechujący się odpowiednimi parametrami zgodnymi z domową siecią. Prąd zmienny w razie jakiejkolwiek awarii ulegnie automatycznemu wyłączeniu. By jednak cieszyć się czerpaniem energii ze słońca należy dokonać zgłoszenia i przyłączenia instalacji fotowoltaicznej do sieci energetycznej. Po spełnieniu wszystkich formalności, między innymi skompletowaniu dokumentacji, podpisaniu nowej umowy lub aneksu uzupełniającego istniejący już kontrakt między właścicielem budynku, a zakładem energetycznym, następuje podłączenie licznika dwukierunkowego.
Jak sama nazwa wskazuje, licznik dwukierunkowy działa w dwie strony. Zlicza on ilość prądu, który został pobrany z sieci energetycznej, ale i tę, która została wytworzona przez panele słoneczne. Dzięki temu prosument rozlicza się ze sprzedawcą energii na mocy przepisów regulujących ustawę o odnawialnych źródłach energii. Montaż licznika dwukierunkowego jest bezpłatny i leży po stronie dystrybutora energii.
Prosument ma możliwości odebrania nadwyżek energii elektrycznej. Dotychczas prężnie działał system opustów. Rozliczenie uwzględniało moc instalacji fotowoltaicznej i przedstawiało się następująco:
System opustów został w kwietniu 2022 roku zastąpiony przez system net-billingu. Zmiana jest znacząca, prosument nie będzie mógł odbierać wprowadzonych do sieci nadwyżek w określonych proporcjach. Natomiast nadwyżkę wytworzonego prądu będzie musiał sprzedać, a w potrzebie odkupić go po cenach, które obowiązują też innych odbiorców. Rozliczenie będzie odbywało się niemal bezgotówkowo, ponieważ sprzedana zakładowi energetycznemu nadwyżka będzie odbierana w formie depozytu prosumenckiego.
Wiesz już, jak działa system fotowoltaiczny, przyszła zatem pora na szczegółowe dane dotyczące cen poszczególnych elementów składowych instalacji pv. Nie da się ukryć, że najdroższym wydatkiem jest ten poniesiony na panele fotowoltaiczne i inwerter, który zamienia prąd stały na prąd przemienny. Cena paneli słonecznych jest uzależniona od rodzaju producenta, a także od rodzaju ogniwa.
Ogniwa fotowoltaiczne monokrystaliczne to najbardziej zaawansowana technologicznie opcja. Wyróżniają się największą efektywnością, a zatem nawet w przypadku małej połaci dachu możemy liczyć na duże ilości wytwarzanej energii elektrycznej. Panele monokrystaliczne wykazują także znacznie wyższą odporność na działanie wysokich temperatur, dłuższą żywotność, a co za tym idzie okres ich gwarancji ulega wydłużeniu. Minusem jest ich wyższa cena. Jeśli chcemy wybrać tańszą opcję paneli fotowoltaicznych, warto pomyśleć o tradycyjnych panelach polikrystalicznych, które jednak charakteryzują się nieco mniejszą wydajnością. To, ile finalnie zapłacimy za panele fotowoltaiczne zależy przede wszystkim od mocy instalacji fotowoltaicznej, wielkości systemu, rodzaju paneli, a nawet ich koloru. Standardowo cena pojedynczego ogniwa mieści się w przedziale 500-800 zł.
Koszty związane z falownikiem to w przybliżeniu 20 procent wszystkich wydatków na fotowoltaikę. Inwerter poza swoją główną funkcją jaką jest zamiana prądu stałego w prąd przemienny, spełnia także szereg funkcji pobocznych. Monitoruje działanie instalacji pv, powiadamia o wykrytych nieprawidłowościach i usterkach oraz wyszukuje maksymalny punkt mocy instalacji. Koszt inwertera dla instalacji fotowoltaicznej o mocy 4 kWp to średnio około 5 tysięcy złotych. Inwestor poza podstawowymi parametrami ma także możliwość skorzystania z monitorowania ustawień, podglądu jego pracy za pomocą aplikacji mobilnej. Cena falownika zwiększa się wraz z mocą instalacji: dla największych przydomowych elektrowni osiągających moc na poziomie 10 kWp wynieść może powyżej 6 tysięcy złotych.
Panele fotowoltaiczne oraz falownik (inwerter) stanowią oczywiście podstawę instalacji fotowoltaicznej i są jej powszechnie kojarzonymi składowymi. To elementy, które najmocniej rzucają się w oczy, ale bez całej reszty okablowania i osprzętowania i dobrej jakości komponentów, nie mogłyby pracować i wytwarzać czystej energii ze słońca. O jakich komponentach mowa?
Na końcu istotne jest także poprawne zamocowanie i zabezpieczenie całej instalacji elektrycznej, aby nie stwarzała zagrożenia dla budynku oraz jego mieszkańców.
Nim zdecydujemy się na jeden, konkretny typ instalacji fotowoltaicznej warto prześledzić swoje zużycie prądu, by realnie ocenić zużycie energii elektrycznej w naszym domu. To, ile miesięcznie płacisz w ramach faktury za energię, pozwala w dokładnym stopniu oszacować opłacalność fotowoltaiki i koszty instalacji. Jeśli chcemy być producentami zielonej energii, która posłuży do zasilenia podstawowych urządzeń AGD i wsparcia dla tradycyjnego systemu ogrzewania, wystarczająca będzie mikroinstalacja o mocy 4 kWp. Jeśli pracujemy zdalnie z domu, planujemy jego znaczną rozbudowę, zmianę ogrzewania, a dodatkowo dysponujemy energochłonnymi sprzętami, warto by domowa instalacja fotowoltaiczna charakteryzowała się mocą z przedziału od 6 do 10 kWp. Duże instalacje fotowoltaiczne powyżej 10 kWp są domeną farm słonecznych i przedsiębiorców, którzy prowadzą z domu działalność gospodarczą.
To, jaki będzie konkretny koszt instalacji fotowoltaiki, jest zależne od tego jak prezentuje się jakość komponentów. Można wybrać tańsze panele, czyli ogniwa polikrystaliczne lub modele w których technologia wykonania jest unowocześniona i zaawansowana. Zależy to również od tego czy dobrana instalacja fotowoltaiczna została dostosowana na potrzeby domu i w pełni pokryje jego zapotrzebowanie na energię elektryczną. Średnie ceny instalacji o mocy 4 kWp (cena paneli fotowoltaicznych i montaż paneli) waha się między 12-14 tysięcy złotych. Cena fotowoltaiki w wariancie 6 kWp 19-21 tysięcy złotych. Najwięcej kosztuje instalacja fotowoltaiczna o mocy 10 kWp. Ze względu na ilość modułów fotowoltaicznych, zaawansowanie prac i cenę paneli słonecznych, koszt instalacji w tym wypadku wyniesie inwestora około 30 tysięcy złotych.
Jako prosument masz prawo decydować o zarządzaniu nadwyżkami energii. Czerpiąc z odnawialnych źródeł energii możesz je akumulować na dwa sposoby. W wariancie on-grid, kiedy nad stan prądu trafia do zakładu energetycznego w ramach sieci lub w scenariuszu off-grid, który pomija zakład energetyczny, a wytworzony prąd jest przez Ciebie kumulowany w magazynach energii. Plusem magazynowania prądu jest niezależność energetyczna prosumenta, który staje się wytwórcą i konsumentem surowca i może go wykorzystywać w dowolnym czasie i o każdej porze dnia. Opłacalność fotowoltaiki w tym kontekście warto także rozpatrywać pod kątem bezpieczeństwa energetycznego. Nie grozi Ci blackout, ani przerwy w dostawach prądu ze względu na prace modernizacyjne czy klęski żywiołowe. Niewątpliwym minusem związanym z magazynami energii jest jednak ich cena. Składają się na nią nie tylko ceny modułów fotowoltaicznych, ale też inwerter, ochrona przepięciowa czy okablowanie. Do kosztu instalacji fotowoltaicznej z akumulatorem musimy wliczyć samą cenę magazynu energii, a ta w przypadku, kiedy moc instalacji oscyluje wokół 4-6 kWp wynosi około 20 tys. złotych, a w przypadku produktów z półki premium nawet do 50 tysięcy. Istnieje jednak szereg możliwości, by obniżyć koszt paneli fotowoltaicznych, jak i instalacji w wersji off-grid.
Koszt fotowoltaiki niezależnie od jej wariantu można obniżyć, skracając tym samym okres zwrotu inwestycji. Umożliwiają to ogólnopolskie systemy dofinansowań, regionalne dopłaty do instalacji związanych z OZE, jak i ulga termomodernizacyjna. Najpopularniejszym programem dla prosumentów jest zdecydowanie kolejna odsłona „Mojego Prądu”, w której dopłatami objęte są nie tylko ogniwa fotowoltaiczne, montaż paneli fotowoltaicznych, ale także instalacja z magazynem energii. Dla nowych prosumentów, którzy będą korzystać z systemu net-billingu wartość dofinansowania będzie wynosiła maksymalnie 4 tysiące złotych, jeśli instalacja będzie zawierała dodatkowe komponenty dofinansowanie wzrośnie do 5 tysięcy złotych. Jeśli zaś inwestor zdecyduje się na magazynowanie energii w akumulatorach, będzie mógł liczyć na dodatkową dopłatę wynoszącą nawet do 7,5 tysięcy złotych.
Decydując się na montaż instalacji pv musimy pomyśleć o dodatkowych aspektach, które rzutują na ostateczny koszt inwestycji. Choć ceny paneli fotowoltaicznych i moc instalacji są bez wątpienia najważniejsze, niemniej istotne jest nachylenie dachu. Optymalnie w naszej szerokości geograficznej wynosi ono 30-40 stopni, taka wartość gwarantuje najbardziej efektywny kąt padania promieni słonecznych na panele pv. Ważne jest też zacienienie paneli słonecznych i ostateczna decyzja, czy fotowoltaika będzie montowana na dachu, czy też na gruncie, na specjalnych stelażach, które również należy przewidzieć w budżecie zastanawiając się nad instalacją fotowoltaiczną.
Wiesz już jak prezentują się ceny paneli fotowoltaicznych i jak nachylenie dachu wpływa na ostateczne koszty instalacji. Ponadto masz świadomość, że opłacalność fotowoltaiki polega na tym, że w ramach faktury za prąd pokrywasz tylko opłaty stałe. Warto jednak większą uwagę poświęcić pracy instalatora. Ważne jest jego doświadczenie oraz uprawnienia. Jeśli chcemy być otoczeni profesjonalną opieką sprzedażową i sprawnie wykonać wstępny projekt z uwzględnieniem kluczowych parametrów naszego domu oraz naszych potrzeb, warto zdecydować się na kompleksowe usługi. Profesjonalna firma oferująca takie usługi, zapewni nam one również montaż instalacji. Należy mieć na względzie, że szacowanie mocy instalacji we własnym zakresie może skończyć się dla nas podwójnymi kosztami. Zapłacimy za inwestycję, która nie pokryje naszego zapotrzebowania, a zatem będziemy musieli płacić równocześnie za pobór prądu z sieci.
Chcesz być producentem własnej, zielonej energii? Uniezależnić się od dostawców prądu, wizji rosnących cen za energię elektryczną i nie być niewolnikiem limitów nakładanych przez kolejne ustawy? Projektanci EcoComfort przygotują dla Ciebie pełny projekt i oszacują właściwą dla Twojego domu moc fotowoltaiki. Podpowiemy, jakie rozwiązania będą dla Ciebie najkorzystniejsze, przeprowadzimy pełny audyt techniczny i w przeciwieństwie do firm działających w obrębie szarej strefy, zapewnimy gwarancję na nasze usługi oraz produkty.