Pompy ciepła to coraz bardziej znane i coraz chętniej wybierane urządzenia grzewcze stosowane zarówno w budownictwie jednorodzinnym jak i w budownictwie wielorodzinnym i usługowym. Rozróżniając rodzaje pomp ciepła dostępnych na rynku najczęściej charakteryzuje się podział tych urządzeń na pompy ciepła powietrzne, gruntowe i wodne oraz na pompy ciepła typu split oraz monoblok. Z tego artykułu dowiesz się czym charakteryzują się pompy ciepła monoblok oraz pompy ciepła split. Jakie są ich zalety i wady oraz czym właściwie się od siebie różnią?
Mówiąc o pompach ciepła typu split czy monoblok, rozróżniamy sposób w jaki urządzenie grzewcze jest skonstruowane. Pompy ciepła split i monoblok pracują na zasadzie realizacji procesu obiegu termodynamicznego czynnika chłodniczego i przebieg tego procesu w obu typach tych urządzeń jest praktycznie taki sam. Podstawową różnicą jest rozmieszczenie poszczególnych podzespołów realizujących proces obiegu termodynamicznego w układzie pompy ciepła.
Pompy ciepła monoblock charakteryzują się tym, że cały układ grzewczy (parownik, sprężarka, skraplacz i zawór rozprężny) znajduje się w jednej obudowie, w jednym urządzeniu. Cały układ chłodniczy wykonuje fabryka produkująca pompę ciepła co oznacza, że obieg czynnika chłodniczego jest w pełni szczelny i hermetyczny. Co to oznacza w praktyce? W praktyce oznacza to, że pompa ciepła monoblok stanowi tylko jedna jednostka zewnętrzna lub jednostka znajdująca się wewnątrz budynku, do której doprowadzone jest powietrze zewnętrzne, a powietrze, z którego została pozyskana energia zostaje usunięta poza budynek. Dotyczy to oczywiście powietrznych pomp monoblok. Gruntowe i wodne jednostki pomp monoblok znajdują się w większości przypadków w pomieszczeniach technicznych, a jedynym zewnętrznym elementem układu jest wymiennik ciepła dolnego źródła pozyskujący energię cieplną z gruntu, wód gruntowych lub z cieków wodnych. Pompa monoblok to zatem monolityczne urządzenie stanowiące hermetyczną całość wraz z układem chłodniczym czy grzewczym.
Pompy ciepła monoblok to urządzenia w pełni fabrycznie przygotowane do montażu dlatego jako ich główne zalety wyróżniamy:
W przypadku wad pomp ciepła monoblok, najczęściej mówi się o:
Pompy ciepła typu split to urządzenia, w których rozróżnia się dwie jednostki które razem tworzą pełny system pompy ciepła. Jednostka zewnętrzna, która zlokalizowana jest poza budynkiem wyposażona jest w parownik i sprężarkę. W parowniku dochodzi do odparowania czynnika chłodniczego i poboru energii cieplnej z powietrza otaczającego jednostkę zewnętrzną, a sprężarka napędza układ termodynamiczny. W pompach ciepła typu split jednostka znajdująca się na zewnątrz budynku połączona jest z jednostką wewnętrzną zlokalizowaną najczęściej w pomieszczeniu technicznym parą przewodów freonowych przez które przepływa czynnik chłodniczy w stanie ciekłym i gazowym. Gorący czynnik chłodniczy znajdujący się pod wysokim ciśnieniem dostarcza do jednostki wewnątrz budynku ciepło, które w skraplaczu w jednostce wewnętrznej poprzez wymiennik płytowy przekazywane jest do górnego źródła ciepła zasilającego zasobnik ciepłej wody użytkowej oraz instalację grzewczą budynku.
Z pośród kilku najważniejszych zalet pomp ciepła typu split możemy wyróżnić:
Za wadę pomp ciepła typu split można uznać:
Decydując się na instalację pompy ciepła warto wiedzieć, czym w praktyce różnią się od siebie pompy ciepła split oraz monoblok nie tylko w aspekcie konstrukcyjnym, ale również w kontekście montażu, pracy, wydajności i użytkowania:
Pompa ciepła split zawsze składa się z dwóch oddzielnych jednostek, z jednostki wewnętrznej lokalizowanej w pomieszczeni technicznym, garażu lub pralni i z jednostki zewnętrznej którą montuje się na zewnątrz budynku w miejscu o jak najmniejszym nasłonecznieniu oraz w miejscu zapewniającym pompie ciepła odpowiednie zgodne z instrukcją producenta warunki pracy.
Pompy ciepła monoblok to urządzenia jednomodułowe co oznacza, że wszystkie podzespoły układy pompy ciepła znajdują się w jednym agregacie montowanym całkowicie na zewnątrz budynku lub wewnątrz, w zależności od rodzaju urządzenia oraz producenta. Sam przebieg instalacji pompy ciepłą typu monoblok jest szybszy i łatwiejszy niż w przypadku pompy ciepła split, która wymaga również instalacji linii freonowej.
Charakterystyka pracy i sposób w jaki instalacja grzewcza zasilana pompą ciepła split i monoblok są w zasadzie podobne. Poziom dźwięku generowanego przez jednostkę zewnętrzną pompy ciepła split oraz pompy monoblok zainstalowanej na zewnątrz budynku są do siebie zbliżone. Straty ciepła wynikające z przesyłu energii cieplnej między jednostką zewnętrzną a wewnętrzną w przypadku pomp ciepła split zależą od długości linii freonowej, w przypadku pomp ciepłą monoblok zależą od lokalizacji urządzenia na zewnątrz lub wewnątrz budynku. Straty w przypadku jednostek wewnątrz budynku są na porównywalnie niskim poziomie jak w przypadku pomp split, a w przypadku pomp zewnętrznych mogą być nieco wyższe chociaż odpowiednie zabezpieczenie instalacji hydraulicznej może je zredukować niemal w pełni.
Nowoczesne rozwiązania i technologie stosowane w pompach ciepła typu monoblok oraz split, oraz stosowanie wysoce dokładnych i inteligentnych rozwiązań dotyczących kontroli pracy procesu termodynamicznego sprawia, że zarówno pompy ciepła split jak i pompy monoblok osiągają wysoką wydajność nawet przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych.
Użytkowanie pomp ciepła split jest nieco droższe niż pomp ciepła typu monoblok. Pompy split z uwagi na konieczność wykonania instalacji freonowej łączącej jednostkę zewnętrzną i wewnętrzną wymaga corocznej kontroli szczelności instalacji przez co przeglądy serwisowe będą droższe i konieczne. Pompy monoblok nie wymagają tego typu kontroli podczas przeglądu urządzenia.
Pompy ciepła typu split, z uwagi na montaż sprężarki w jednostce w=zewnętrznej są praktycznie bezgłośne i ich jednostka wewnętrzna może być bez przeszkód montowana w każdym pomieszczeniu. W przypadku monobloków montowanych na zewnątrz domu sytuacja jest bardzo podobna ale gdy jednostkę montuje się wewnątrz budynku należy dobrze rozważyć miejsce montażu urządzenia. Pomimo, że hałas nie jest wysoki, to w długotrwałym działaniu może być niekomfortowy dla użytkowników budynku.
Decydując się na instalację pompy ciepła warto wiedzieć, czym w praktyce różnią się od siebie pompy ciepła split oraz monoblok nie tylko w aspekcie konstrukcyjnym, ale również w kontekście montażu, pracy, wydajności i użytkowania:
Pompa ciepła split zawsze składa się z dwóch oddzielnych jednostek, z jednostki wewnętrznej lokalizowanej w pomieszczeni technicznym, garażu lub pralni i z jednostki zewnętrznej którą montuje się na zewnątrz budynku w miejscu o jak najmniejszym nasłonecznieniu oraz w miejscu zapewniającym pompie ciepła odpowiednie zgodne z instrukcją producenta warunki pracy.
Pompy ciepła monoblok to urządzenia jednomodułowe co oznacza, że wszystkie podzespoły układy pompy ciepła znajdują się w jednym agregacie montowanym całkowicie na zewnątrz budynku lub wewnątrz, w zależności od rodzaju urządzenia oraz producenta. Sam przebieg instalacji pompy ciepłą typu monoblok jest szybszy i łatwiejszy niż w przypadku pompy ciepła split, która wymaga również instalacji linii freonowej.
Charakterystyka pracy i sposób w jaki instalacja grzewcza zasilana pompą ciepła split i monoblok są w zasadzie podobne. Poziom dźwięku generowanego przez jednostkę zewnętrzną pompy ciepła split oraz pompy monoblok zainstalowanej na zewnątrz budynku są do siebie zbliżone. Straty ciepła wynikające z przesyłu energii cieplnej między jednostką zewnętrzną a wewnętrzną w przypadku pomp ciepła split zależą od długości linii freonowej, w przypadku pomp ciepłą monoblok zależą od lokalizacji urządzenia na zewnątrz lub wewnątrz budynku. Straty w przypadku jednostek wewnątrz budynku są na porównywalnie niskim poziomie jak w przypadku pomp split, a w przypadku pomp zewnętrznych mogą być nieco wyższe chociaż odpowiednie zabezpieczenie instalacji hydraulicznej może je zredukować niemal w pełni.
Nowoczesne rozwiązania i technologie stosowane w pompach ciepła typu monoblok oraz split, oraz stosowanie wysoce dokładnych i inteligentnych rozwiązań dotyczących kontroli pracy procesu termodynamicznego sprawia, że zarówno pompy ciepła split jak i pompy monoblok osiągają wysoką wydajność nawet przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych.
Użytkowanie pomp ciepła split jest nieco droższe niż pomp ciepła typu monoblok. Pompy split z uwagi na konieczność wykonania instalacji freonowej łączącej jednostkę zewnętrzną i wewnętrzną wymaga corocznej kontroli szczelności instalacji przez co przeglądy serwisowe będą droższe i konieczne. Pompy monoblok nie wymagają tego typu kontroli podczas przeglądu urządzenia.
Pompy ciepła typu split, z uwagi na montaż sprężarki w jednostce w=zewnętrznej są praktycznie bezgłośne i ich jednostka wewnętrzna może być bez przeszkód montowana w każdym pomieszczeniu. W przypadku monobloków montowanych na zewnątrz domu sytuacja jest bardzo podobna ale gdy jednostkę montuje się wewnątrz budynku należy dobrze rozważyć miejsce montażu urządzenia. Pomimo, że hałas nie jest wysoki, to w długotrwałym działaniu może być niekomfortowy dla użytkowników budynku.
Wybór pomiędzy pompą ciepła typu monoblok, a pompą ciepła split nie jest kwestią z góry wiadomą i pewną i w praktyce głównym czynnikiem decydującym o tym, jaka pompa ciepła zostanie zainstalowana w budynku jest kwestia związana z technicznymi możliwościami instalacji danego rodzaju pompy oraz aspekt finansowy zakupu pompy ciepła i późniejszej jej eksploatacji.
Różnice w zakresie wydajności pomp monoblokowych i splitowych praktycznie nie istnieją, pompy split i monoblok wykorzystywane do ogrzewania budynków osiągają porównywalne wydajności a główna różnica pomiędzy tymi dwoma rodzajami pomp ciepła dotyczy ich konstrukcji. Argumentem przemawiającym za pompami ciepła typu monoblok jest niższy koszt ich eksploatacji a z uwagi na zamknięty układ chłodniczy brak regularnych kontroli szczelności układu i brak konieczności dobijania czynnika chłodniczego w układzie. Pompa monoblok jako urządzenie fabrycznie gotowe do pracy jest zatem droższa w zakupie, ale tańsza w eksploatacji, a instalacja pompy typu monoblok jest szybsza oraz łatwiejsza. Zaletą pompy ciepłą monoblok jest także fakt, że pompa w wersji zewnętrznej pozwala na znaczne oszczędności powierzchni użytkowej w pomieszczeniu technicznym dlatego może być lepszym rozwiązaniem w przypadku gdy w budynku nie ma wymaganej powierzchni do montażu urządzeń grzewczych lub gdy inwestor chce zmaksymalizować przestrzeń użytkową w swoim domu.
Pompy ciepła split są tańsze w zakupie jednak ich montaż wymaga większych nakładów pracy i zatrudnienia specjalistycznej firmy montażowej posiadającej stosowne uprawnienia, narzędzia i umiejętności konieczne do wykonania lini freonowej łączącej jednostkę wewnętrzną i zewnętrzną, co wiąże się z dodatkowymi kosztami instalacji. W pompach split nie istnieje ryzyko zamarznięcia wody zasilającej instalację centralnego ogrzewania doprowadzanej do jednostki zewnętrznej ponieważ takie połączenie w przypadku tych pomp nie występuję.
Pompy ciepła split i monoblok jak każde urządzenia grzewcze mają swoje wady i zalety. Wybór odpowiedniego rozwiązania zależy finalnie nie tylko od zasobności portfela inwestora, ale przede wszystkim od aspektów technicznych oraz od możliwości instalacyjnych w danym budynku. Wybór odpowiedniego systemu grzewczego opartego na pompach ciepła może nie być prosty dlatego dokonując takiego wyboru warto poznać nie tylko dostępne na polskim rynku urządzenia, ale także zaczerpnąć wiedzy i opinii od specjalistów i doradztwo powierzyć profesjonalnej firmie zajmującej się sprzedażą, montażem oraz serwisowanie instalacji grzewczych zasilanych przez pompy ciepła split i monoblok.