Wybór odpowiedniego źródła ciepła zarówno dla modernizowanego, jak i dla nowego budynku to jedna z najważniejszych decyzji przed jakimi staje inwestor podejmując się zamierzonej inwestycji. Instalacja centralnego ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej dla mieszkańców lub użytkowników budynku jest jedną z najważniejszych instalacji jakich nie może zabraknąć w żadnym budynku, dlatego wybór odpowiedniego rozwiązania, które będzie efektywne, wygodne, korzystne finansowo oraz bezobsługowe i niezawodne nie jest wbrew pozorom łatwym zadaniem. Odpowiedni dobór systemu ogrzewania oraz źródła ciepła warto dokładnie przeanalizować i wybrać to najlepsze dla danego rodzaju budynku oraz charakterystyki inwestycji.
Z tego artykułu dowiesz się, jaki system ogrzewania wybrać, czym charakteryzuje się ogrzewanie pompą ciepła oraz kotłem gazowym i który z tych systemów jest obecnie najbardziej popularny. Dowiesz się również czy te systemy są ekologiczne i niezawodne oraz co zrobić, aby maksymalnie obniżyć koszty ogrzewania pompami ciepła oraz kotłami gazowymi.
Pompa ciepła jest nowoczesnym urządzeniem grzewczym, które zapewnia ogrzewanie budynku oraz przygotowanie ciepłej wody użytkowej w oparciu nie o paliwa kopalne lecz o odnawialne źródła energii przy wykorzystaniu jedynie energii elektrycznej.
Zasada działania pompy ciepła jest ogólnie bardzo prosta chociaż samo urządzenie jest niezwykle zaawansowane technicznie i jest wyposażone w bardzo zaawansowaną automatykę regulacyjną i pomiarową oraz w nowoczesne i zaawansowane techniczne rozwiązania.
Pompa ciepła pracuje w oparciu o proces przemian termodynamicznych czynnika chłodniczego krążącego w układzie pompy ciepła pomiędzy czterema głównymi podzespołami urządzenia do których zaliczamy: parownik, sprężarkę, skraplacz oraz zawór rozprężny.
Aby zrozumieć dokładnie, w jaki sposób pompa ciepła wytwarza energię termiczną musimy również rozróżnić pojęcia dolnego i górnego źródła ciepła. Dolnym źródłem ciepła nazywamy środowisko, z którego parownik pompy ciepła pobiera energię cieplną. W zależności od rodzaju pompy ciepła wyróżnia się kilka rodzajów dolnego źródła ciepła: grunt, wodę oraz powietrze. To właśnie grunt, woda i powietrze stanowią dla pompy ciepła odnawialne źródła energii i są wykorzystywane do wytwarzania ciepła, które przekazywane jest do górnego źródła ciepła. Górnym źródłem ciepła jest najczęściej instalacja centralnego ogrzewania oraz system grzewczy służący do przygotowania ciepłej wody użytkowej.
Jak więc pompa ciepła wytwarza energię cieplną? W parowniku, znajdującym się w jednostce zewnętrznej znajduje się wymiennik ciepła przez który przepływa ciekły czynnik chłodniczy w bardzo niskiej temperaturze, dlatego jest w stanie pobrać ciepło nawet z dolnego źródła o ujemnej temperaturze. Czynnik chłodniczy pobierając ciepło z dolnego źródła ogrzewa się i ulega odparowaniu. Odparowany czynnik termodynamiczny dostarczany jest do sprężarki w której w wyniku procesowi sprężania dochodzi do podniesienia jego ciśnienia roboczego oraz wzrostu temperatury do kilkudziesięciu stopni Celsjusza. Ten proces pozwala na przekazanie przez czynnik termodynamiczny energii cieplnej do górnego źródła ciepła co odbywa się w skraplaczu w jednostce wewnętrznej pompy ciepła. Procesowi przekazania ciepła od czynnika do górnego źródła towarzyszy zjawisko skroplenia gazowego czynnika chłodniczego i obniżenia jego temperatury. W następnym kroku czynnik przepływa przez zawór rozprężny w którym gwałtowne obniżenie ciśnienia czynnika powoduje również gwałtowne obniżenie jego temperatury co umożliwia powtórzenie obiegu termodynamicznego.
Pompa ciepła jako nowoczesne i praktycznie bezobsługowe urządzenie grzewcze wykorzystywane nie tylko do ogrzewania budynku, ale również do przygotowania ciepłej wody użytkowej posiada szereg godnych uwagi zalet, ale posiada również pewne ograniczenia wynikające z fizycznych właściwości czynników chłodniczych wykorzystywanych w pompach ciepła i ich wrażliwości na zmiany temperatury dolnego źródła. Przyjrzyjmy się wadom i zaletom pomp ciepła. Więcej informacji znajdziesz w naszym artykule: „Pompa ciepła – zyski, czy wydatki?„
Pompy ciepła są urządzeniami, które z całą pewnością posiadają dużo mocnych punktów i przynoszą wielowymiarowe korzyści dla inwestora. Zarówno pompy ciepła powietrzne, wodne oraz gruntowe są urządzeniami godnymi uwagi i wciąż zyskującymi na popularności na polskim rynku. Wśród szczególnie istotnych zalet pomp ciepła możemy wyróżnić:
Trudno rozpatrywać pompy ciepła, czerpiące z całkowicie odnawialnych źródeł energii, działające proekologicznie, nie emitujące do środowiska spalin oraz finalnie efektywne i tańsze w eksploatacji od innych, alternatywnych źródeł, do których zaliczymy ogrzewanie gazem, w kontekście wad.
Pompy ciepła stawiają przed inwestorem wyzwania w postaci zaawansowanego technicznie montażu (zwłaszcza w przypadku gruntowych pomp ciepła). Argument o wysokich wyjściowych kosztach montażu pompy, który często jest podawany jako wada urządzenia, bardzo łatwo obalić. Choć instalacja pompy ciepła jest kosztowna, koszty te szybko się zwracają dzięki licznym dofinansowaniom i dopłatom, pochodzącym z różnych programów takich jak „Moje Ciepło” czy też „Czyste Powietrze”.
Znane wszystkim tradycyjne kotły gazowe, tzw. kotły kondensacyjne to wciąż bardzo chętnie instalowane w nowych i remontowanych budynkach urządzenia grzewcze. Kondensacyjne kotły gazowe wraz z pompami ciepła stanowią najczęściej wybierane urządzenia przez inwestorów termomodernizujących swoje budynki lub budujących nowe domy.
Kondensacyjne kotły gazowe pracują na zasadzie spalania gazu ziemnego dostarczanego do budynku poprzez gazociąg doprowadzony do budynku, lub poprzez zainstalowany na posesji zbiornik na skroplony gaz. Kotły gazowe są urządzeniami wytwarzającymi energię cieplną poprzez spalanie gazu ziemnego dlatego w odróżnieniu do pomp ciepła zasilanie energią elektryczną nie wystarczy do prawidłowego funkcjonowania pieca.
Doprowadzenie gazu ziemnego do kotła wymusza na inwestorze budowę gazociągu oraz odpowiednie przygotowanie pomieszczenia kotłowni do funkcji jaką będzie pełniła po montażu w niej kotła gazowego. Niezbędne poza wykonaniem stosownej instalacji i zabezpieczeń jest również zapewnienie odpowiedniej wentylacji pomieszczenia kotłowni zapewniającej efektywną wentylację grawitacyjną co oznacza konieczność wybudowania komina spalinowego oraz wentylacyjnego i kratki transferowej zapewniającej dopływ powietrza z poza budynku do kotłowni. Charakteryzują się wysoką wydajnością pracy dzięki możliwości dodatkowego odzysku ciepła ze spalin powstających podczas spalania paliwa gazowego.
Jaka jest korzyść ogrzewania budynku gazem? Kondensacyjne kotły gazowe to bardzo wydajne źródło ciepła. Dzięki wysokiej elastyczności pracy standardowe kotły kondensacyjne montowane w budynkach jednorodzinnych lub niewielkich zakładach przemysłowych osiągają moce rzędu 21 – 23 kW co jest nieosiągalne w przypadku powietrznych pomp ciepła oraz innych rodzajów pomp, które nie pracują w układzie kaskadowym. Wysoka elastyczność pracy kotła gazowego i modulacja jego mocy pozwala na łatwy dobór urządzenia dla każdego budynku, a moc z jaką będzie pracował kocioł gazowy zależeć będzie od warunków panujących na zewnątrz. Elastyczność i wysoka wydajność to szczególna zaleta kotłów gazowych ale tego rodzaju urządzenia grzewcze wyróżnia również:
Oczywiście kotły gazowe posiadają również pewne ograniczenia wraz ze wzrostem zapotrzebowania cieplnego wzrasta moc z jaką pracuję piec gazowy oraz zwiększa się pobór paliwa gazowego. Niepewność wśród inwestorów może również wciąż niestabilna sytuacja na rynku paliw gazowych. Wzrost cen gazu ziemnego oraz jego dystrybucji może stawiać pod znakiem zapytania opłacalność inwestycji w kocioł gazowy a w dłuższej perspektywie może powodować nieprzewidywalność opłat za ogrzewanie budynku paliwem gazowym.
Pamiętajmy że w niektórych przypadkach koszt wykonania przyłącza gazowego może pochłonąć duże nakłady finansowej inwestora dlatego niższy koszt zakupu samego urządzenia nie oznacza niższego niż w przypadku pompy ciepła kosztu modernizacji lub budowy całej kotłowni.
Kotły gazowe choć są urządzeniami równie dobrze zautomatyzowanymi jak pompy ciepła wymagają jednak corocznego przeprowadzenia przeglądu komory spalania oraz przeglądów kominowych co generuje wyższe koszty utrzymania i podnosi koszty eksploatacji systemu grzewczego zasilanego kotłem gazowym. Okresowe przeglądy w przypadku zastosowania kotła gazowego jako źródła ciepłą w budynku są tym bardziej istotne, że jakakolwiek nieszczelność lub uszkodzenie kotła może doprowadzić do niebezpiecznej sytuacji wybuchu lub emisji tlenku węgla do pomieszczenia kotłowni.
Pomimo, że zarówno kotły gazowe jak i pompy ciepła są urządzeniami grzewczymi o wysokiej sprawności, których zadaniem jest ogrzewanie budynku oraz przygotowanie ciepłej wody użytkowej na potrzeby jego mieszkańców to ich budowa, sposób działania oraz koszty związane z zakupem i instalacją zasadniczo się od siebie różnią.
Powszechnie przyjęła się opinie, że pompy ciepłą są urządzeniami o wiele droższymi w zakupie i montażu niż kotły gazowe. Faktycznie w niektórych przypadkach zakup i montaż pompy ciepła może być bardziej kosztowny niż koszt zakupu i instalacji kotła gazowego chociaż to nie jest regułą i w niektórych przypadkach ten koszt może być do siebie zbliżony.
Pamiętajmy, że decydując się na powietrzną pompę ciepła unikniemy kosztów związanych z doprowadzeniem gazociągu do budynku oraz budową specjalnych przewodów powietrzno-spalinowych niezbędnych do działania kotłów gazowych dlatego koszt związany z zakupem i montażem kotłowni opartej o źródło ciepła jakim jest pompa ciepła powietrza oscyluje w granicach 35 000 zł – 50 000 zł w zależności od rodzaju i mocy urządzenia. W przypadku konieczności doprowadzenia do budynku gazociągu koszty te mogą być równe kosztom instalacji kotła gazowego!
Decydując się na inne rodzaje pomp ciepła, np. wodne lub gruntowe pompy ciepła wymagające budowy instalacji wymiennika gruntowego dolnego źródła ciepła koszty inwestycji wzrosną i mogą osiągnąć zakres 50 000 – 70 000 zł.
Rozważając zakup i montaż kotła kondensacyjnego zasilanego paliwem gazowym należy wziąć pod uwagę nie tylko sam zakup pieca oraz urządzeń niezbędnych do zamontowania całej kotłowni, ale również koszt związany z wykonaniem instalacji gazowej w budynku. Jej koszt zależy głównie od tego, czy do budynku już jest doprowadzona instalacja gazowa czy dopiero trzeba taki gazociąg wybudować. Wiążę się to z wykonaniem projektu budowlanego pod nadzorem uprawnionego projektanta i przeprowadzenia prac budowlanych nad kontrolą których będzie musiał czuwać kierownik budowy.
Koszt wykonania przyłącza gazowego zależy głównie od tego, w jakiej odległości od działki do której chcemy doprowadzić gaz znajduje się magistrala gazociągu oraz czy wykonanie takiego przyłącza nie pociągnie za sobą konieczności rozbudowy istniejącej już sieci gazowej dlatego koszt takiego przedsięwzięcia może wynosić od 3 000 złotych jeśli instalacja gazowa w budynku już istnieje do nawet 20 000 zł w przypadku gdy trzeba dopiero ją wykonać. Jeśli chodzi o sam zakup i montaż kotła kondensacyjnego to zakup i montaż pieca dobrej klasy wynosi około 12 000 zł – 18 000 zł, a koszt wykonania instalacji spalinowej około 3 000 zł.
Od lipca 2024 roku ze względu na wygaśnięcie tarcz antyinflacyjnych zmianie ulegają ceny prądu oraz gazu: nowe stawki surowców będą miały niebagatelne przełożenie na koszty ogrzewania gazowego oraz koszty ogrzewania domu pompą ciepła.
W zestawieniu stworzonym przez Polski Alarm Smogowy najkorzystniejszy, ale i najbardziej efektywny sposób ogrzewania to system grzewczy oparty na pompie ciepła: to zdecydowanie dobra informacja dla wszystkich posiadaczy pomp ciepła. Dobrze zaizolowany budynek o metrażu oscylującym wokół 120 metrów kwadratowych, ogrzewany za pomocą pompy ciepła (gruntowa pompa ciepła, ogrzewanie podłogowe) wygeneruje koszty ogrzewania na poziomie 4600 zł (rodzina 2+2). Powietrzna pompa ciepła także w połączeniu z popularną podłogówka zakładając te same parametry techniczne budynku oraz ilość mieszkańców to koszt 5300 zł, a dla gospodarstw domowych w których posiadacze pomp ciepła połączyli je z grzejnikami konwekcyjnymi około 7000 złotych.
Niekorzystnie przedstawiają się za to prognozy w przypadku, kiedy źródło ogrzewania domu to kocioł gazowy. Piece gazowe od trzeciego kwartału bieżącego roku to najdroższe systemy grzewcze, a roczne koszty ogrzewania domu gazem, w konfiguracji: budynek 120m2, rodzina czteroosobowa to aż… 9000 złotych!
Ze względu na nadchodzące opłaty, które skutkowały będą gwałtownym wzrostem rachunków pompy ciepła notują rekordowe wyniki sprzedażowe. Dzięki rozwojowi źródeł odnawialnych jesteśmy w stanie uniezależnić się bowiem nie tylko od ceny gazu ale także od ceny energii elektrycznej, a połączenie pompy ciepła z fotowoltaiką zredukuje do minimum poziom kosztów eksploatacji pomp ciepła.
Wydatki związane z eksploatacją obu systemów grzewczych: ogrzewaniem domu przez pompę ciepła oraz przez gaz ziemny są już Ci znane. Niskie koszty ogrzewania pompą ciepła nie podlegają dyskusji, lecz poza stawką cen energii elektrycznej i gazu, istnieją także inne aspekty, które przemawiają za montażem pompy ciepła.
Kiedy warto wymienić źródło ogrzewania na pompę ciepła? Problematyczne przyłącze gazowe to między innymi jedna kwestii, która nierzadko uniemożliwia inwestorom oparcie instalacji centralnego ogrzewania na kotle gazowym. Przyłącze do sieci albo nie jest możliwe ze względów technicznych, braku zgody właścicieli działek, przez które rozbudowa miałaby przebiegać, albo nieekonomiczne z perspektywy inwestora, często także dystrybutora.
Pompę ciepła warto zainstalować, kiedy na danym terenie obawiamy się przerw w dostawie gazu: pompa ciepła działa bez względu na warunki pogodowe lub prace techniczne. Zarówno gruntowa pompa ciepła, jak i powietrzna pompa ciepła sprawdzą się w przypadku, kiedy nie planujemy adaptacji pomieszczenia gospodarczego na kotłownię, a ta jest konieczna w przypadku odprowadzania spalin, które ma miejsce w przypadku, kiedy decydujemy się na ogrzewanie gazowe. Ogrzewanie elektryczne będące również alternatywnym systemem grzewczym wypada znacznie mniej ekonomicznie aniżeli ogrzewanie pompą ciepła.
Pompa ciepła czy gaz? A może inne źródło ogrzewania? Wady pieca gazowego w połączeniu z horrendalnie wysokimi kosztami ogrzewania sprawiają, że pompy ciepła należą obecnie do najpopularniejszych źródeł ciepła.
Niezależnie od tego, na jaki rodzaj pompy ciepła zdecyduje się inwestor: powietrzną pompę ciepła, pompę wodną, czy może w grę wchodzi pompa ciepła czerpiąca energię termiczną z gruntu, istotne jest by urządzenie było prawidłowo dobrane do inwestycji, a jego parametry techniczne (moc grzewcza) doszacowane. Tylko prawidłowo dopasowana pompa ciepła będzie w stanie efektywnie pokryć zapotrzebowanie budynku na ciepło oraz posłużyć do płynnego podgrzewania wody użytkowej. Pompy niedoszacowane, przewymiarowane lub instalowane przez fachowca nie mającego doświadczenia w instalacjach opartych na odnawialnych źródłach energii najczęściej przynoszą znaczne straty finansowe, a reklamacja usługi w przypadku skorzystania z instalatora działającego w szarej strefie nie wchodzi w grę.
Kompleksowe usługi związane z zaprojektowaniem systemu i montażem pompy ciepła dobrze powierzyć doświadczonej firmie Ecocomfort, wyróżniającej się transparentnymi warunkami współpracy.
biuro@ecocomfort.pl
603 908 700