Aktualnie panujące trendy w budownictwie zarówno mieszkalnym, jak i usługowym stawiają przede wszystkim na ekologię i jak najniższe zapotrzebowanie budynku na nieodnawialną energię pierwotną, czyli jak najniższe koszty eksploatacji budynku, na które składa się przede wszystkim koszt jego ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej na potrzeby jego mieszkańców lub użytkowników.
W myśl tych nowoczesnych rozwiązań, zapewnienie bardzo dobrej izolacji i wysokiej szczelności budynku ma kluczowe znaczenie przy wyznaczaniu jego energochłonności. Spełnienie tak rygorystycznych wymagań nie byłoby możliwe bez wykorzystania systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. System wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, czyli rekuperacja to nie tylko w pełni kontrolowana wymiana powietrza w obiekcie przy zapewnieniu jednocześnie jego wysokiej szczelności, ale również wykorzystanie energii cieplnej zużytego powietrza usuwanego do ogrzania tego pobieranego z zewnątrz, co pozwala niemalże w pełni wyeliminować straty ciepła wynikające z potrzeby ogrzania powietrza wentylacyjnego infiltrującego do budynku.
Temat wentylacji mechanicznej jest wieloaspektowy, ale nie da się ukryć, że cena usługi to jedna z najczęściej pojawiających się kwestii wśród inwestorów. Odpowiedzmy zatem na pytanie o to, ile kosztuje wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła i co ma wpływ na koszty jej montażu i eksploatacji.
Czy wentylacja grawitacyjna może działać w nowoczesnym budownictwie? Tak, jednak tradycyjna wentylacja grawitacyjna do prawidłowego działania wymaga zaistnienia odpowiedniej różnicy temperatury pomiędzy powietrzem zewnętrznym, a powietrzem wewnątrz budynku. W przypadku, gdy temperatura na zewnątrz jest niższa niż temperatura w budynku, w przewodzie grawitacyjnym wystąpi ciąg wynikający z tego, że ciepłe powietrze ma niższą gęstość niż powietrze zimne, przez co jego ciężar jest niższy i unosi się ku górze. Drugim ważnym aspektem jest umożliwienie infiltracji powietrza zewnętrznego do budynku, co powoduje konieczność częstego wietrzenia, rozszczelnienia okien lub montowania specjalnych nawietrzaków umożliwiających dopływ powietrza do poszczególnych pomieszczeń: to niestety w okresie zimowym powoduje szybkie wychłodzenie wentylowanego pomieszczenia.
Wentylacja grawitacyjna latem niestety nie działa, brak różnicy w temperaturze powietrza zewnętrznego i wewnętrznego ogranicza w znaczny sposób wystąpienie zjawiska ciągu kominowego i ogranicza działanie wentylacji, dlatego wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła jest najlepszym z możliwych wyborów dotyczących sposobu wentylowania budynku. Wentylacja mechaniczna działa zawsze bez względu na panujące warunki atmosferyczne i pozwala w pełni sterować użytkownikowi wydajnością pracy wentylatora nawiewnego i wyciągowego oraz programować harmonogram tygodniowy pracy systemu. Mechaniczna wentylacja wywiewno-nawiewna jest także gwarantem świeżego powietrza w domu jednorodzinnym.
Aby dokładnie zrozumieć sposób, w jaki działa wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła należy rozróżnić i poznać zasadę działania jej poszczególnych elementów. Bez względu na to, czy system wentylacji ma pracować w domu jednorodzinnym, czy w obiekcie usługowym schemat instalacji wentylacji mechanicznej jest podobny. Podstawowym elementem każdej instalacji wentylacji mechanicznej jest centrala wentylacyjna, wyposażona w wymiennik umożliwiający odzyskiwanie ciepła z powietrza usuwanego przez co powietrze nawiewane do budynku zostaje ogrzane. Kolejną bardzo ważną częścią każdego systemu wentylacji mechanicznej jest system dystrybucji powietrza wentylacyjnego składającego się z rozbudowanej sieci kanałów wentylacyjnych transportujących strumienie powietrza nawiewnego, wyciągowego, pobieranego z zewnątrz oraz usuwanego poza budynek.
Koszty rekuperacji dzielimy na koszty inwestycyjne oraz koszty eksploatacyjne, czyli ile musimy zapłacić za założenie wentylacji mechanicznej i ile kosztuje nas jej użytkowanie.
Koszty inwestycyjne są następujące:
Koszty eksploatacyjne:
Wykonanie projektu wentylacji mechanicznej jest zadaniem, które należy powierzyć specjalistom i doświadczonym projektantom. Tylko w ten sposób inwestor może mieć pewność, że projekt wentylacji mechanicznej zostanie wykonany zgodnie ze sztuką oraz w myśl aktualnych przepisów prawa i w myśl dokumentów takich jak prawo budowlane czy Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, a także obowiązujących norm i wytycznych branżowych.
Nieodzownym elementem prawidłowo wykonanego projektu jest nie tylko wykonanie odpowiednich rysunków, ale również opisu technicznego opisującego zaprojektowany system wentylacji mechanicznej, projektowane urządzenia, system dystrybucji powietrza, automatykę i pozostałe elementy planowane do wykorzystania w trakcie montażu rekuperacji.
Jeżeli chodzi o projekt wentylacji mechanicznej – cena może różnić się w przypadku projektu technicznego niezbędnego do uzyskania pozwolenia na budowę lub w przypadku projektu wykonawczego, najczęściej jednak koszt wykonania projektu instalacji wentylacji mechanicznej wykonanego przez uprawnionego projektanta w przypadku budynku jednorodzinnego to koszt rzędu 1000zł. Wykonanie projektu dla większych obiektów, budynków użyteczności publicznej lub obiektów usługowych może kosztować od kilku do kilkunastu tysięcy złotych.
Rozpatrując koszt urządzeń niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania systemu wentylacji mechanicznej mamy głównie na myśli rekuperator, czyli centralę wentylacyjną oraz automatykę sterującą procesem rekuperacji oraz pracą centrali. Ceny central wentylacyjnych mogą być bardzo zróżnicowane i zależą od wielu czynników.
Na ceny central wpływ mają przede wszystkim parametry pracy urządzenia takie jak odzyskiwanie ciepła, sprawność wentylatorów i poziom ich zużycia energii, stopień zaawansowania technicznego centrali, czyli jej wyposażenie w czujniki pomiarowe temperatury i wilgotności przepływającego powietrza, rodzaj zabezpieczeń antyzamrożeniowych, poziom dźwięku generowanego przez pracę dwóch wentylatorów pracujących w centrali. Im bardziej zaawansowana technicznie jest centrala, tym może kosztować więcej. Wpływ na koszt centrali może mieć również marka urządzenia. Te bardziej znane, rozpoznawalne oraz będące długi czas na rynku mogą kosztować nieco więcej niż mniej znane lub wchodzące na rynek marki. W zależności od tego na rynku można znaleźć centrale, których koszt rozpoczyna się od 4000 złotych do nawet 30 000 złotych w przypadku bardzo rozbudowanych central wyposażonych w dodatkowe moduły takie jak chłodnice wodne, freonowe, pompę ciepła lub nawilżacze.
Ceny sterowników lub modułów umożliwiających użytkownikowi np. zdalne sterowanie centralą wentylacyjną z poziomu aplikacji mobilnej w przypadku większości urządzeń oscylują w granicach 500-1000 zł chociaż wielu producentów umożliwia ich zakup razem z centralą, co pozwala na obniżenie tego kosztu. Niektórzy producenci wyposażają też swoje centralę w sterowniki wbudowane w obudowę lub udostępniają bezpłatne aplikacje umożliwiające pełną kontrolę nad rekuperatorem z poziomu tabletu, komputera czy smartfona, dlatego w chwili wyboru centrali wentylacyjnej warto zwrócić na to uwagę ponieważ możliwe jest nawet całkowite pominięcie kosztów związanych z zakupem dodatkowej automatyki centrali.
Montaż wentylacji mechanicznej to proces z pozoru prosty, lecz w praktyce bardzo łatwo jest tutaj o popełnienie błędów, które w trakcie eksploatacji mogą mieć bardzo duży wpływ na pracę całego systemu oraz sprawność odzysku ciepła co przełoży się również na koszty eksploatacji rekuperacji.
Aby zamontować wentylację mechaniczną i mieć pewność, że ustrzeżemy się wielu błędów z całą pewnością lepiej nie robić tego samemu. Zatrudniając profesjonalistów, zajmujących się montażem instalacji HVAC na co dzień, zapewniamy sobie wysoką jakość wykonanych usług, gwarancję na wykonaną instalację oraz wsparcie techniczne przy wykonywaniu przeglądów okresowych i gwarancyjnych w trakcie eksploatacji systemu. Jaka jest cena samego montażu instalacji wentylacji mechanicznej? Wpływ na koszt takie usługi ma nie tylko poziom skomplikowania instalacji i jej wielkość. Koszty mogą być większe w większych miastach, niższe w mniejszych miejscowościach, mogą zależeć również od doświadczenia ekipy monterskiej czy od posiadanych przez nich uprawnień niezbędnych do wykonania po montażu stosownych odbiorów. O dokładny koszt montażu warto zapytać przedstawiciela firmy instalacyjnej jednak ogólne ceny rynkowe usługi montażu rekuperacji zazwyczaj wynoszą około 1000 zł za dzień pracy plus koszty dojazdu.
Na to, ile prądu zużywa wentylacja mechaniczna największy wpływ ma wielkość centrali oraz wielkość instalacji wentylacji mechanicznej. Wentylatory w mniejszych centralach o niskiej mocy zużyją mniej energii elektrycznej niż mocniejsze wentylatory w większych centralach. Większe opory przepływu powietrza w rozbudowanej sieci kanałów wentylacyjnych również wpłyną na większe zużycie energii elektrycznej. Na zużycie prądu przez centralę ma również wpływ pogoda. Większe czy długotrwałe mrozy w okresie zimowym wymuszają na centrali dłuższą pracę z włączonym trybem antyzamrożeniowym. W praktyce nowoczesne technologie stosowane w centralach i instalacja wentylacji mające na celu maksymalizować wydajność wentylatorów oraz obniżać opory przepływu na instalacji dystrybucji powietrza wentylacyjnego pozwalają na maksymalnie niskie zużycie prądu przez pracę systemu rekuperacji. Średniorocznie koszt eksploatacji wentylacji mechanicznej w kontekście zużycia energii w standardowym domu jednorodzinnym wynosi około 400 – 700 zł.
Filtry do rekuperatora kosztują ok. 300-400 złotych rocznie. Większość producentów zaleca aby filtry kontrolować co najmniej raz na kwartał. W praktyce faktem jest, że filtry wymienia się co około 3 miesiące, chociaż w przypadku stosowania dodatkowych kaset filtracyjnych lub filtrów wyposażonych w przedfiltry możliwe jest wydłużenie tego okresu.
Aby powietrze nawiewane do domu charakteryzowało się jak najlepszymi parametrami temperatury, czystości i jakości, przepływ powietrza przez instalację nie był niczym zaburzony, a zużyte powietrze w całości wydajnie było usuwane poza budynek należy pamiętać o regularnym serwisowaniu i przeglądach centrali wentylacyjnej i systemu dystrybucji powietrza. Bardzo ważne jest także regularne czyszczenie wentylacji mechanicznej. Zaleca się, aby przynajmniej raz w roku wykonać przegląd rekuperacji. Średni koszt przeglądu wynosi około 500 zł.
Standardowy montaż instalacji wentylacji z rekuperacją przebiega w 3 etapach:
Ta trzyetapowość to możliwość rozłożenia kosztów na trzy części. Inwestor może zatem rozbić koszty wykonania kompleksowej instalacji wentylacji mechanicznej w dogodny i wygodny sposób. Warto zaznaczyć fakt, że wiele firm specjalizujących się w instalacjach rekuperacji oferuje projekt w cenie montażu instalacji lub wykonuje go gratis w chwili podpisania umowy na kompleksowe wykonanie i uruchomienie rekuperacji co dodatkowo zwiększa jakość i dokładność przygotowania i wykonania instalacji wentylacji mechanicznej i pozwala już na wstępie zoptymalizować koszty.
Kompletny i prawidłowo wykonany projekt wentylacji mechanicznej powinien być wykonany przez doświadczonego projektanta i powinien składać się z dwóch części: opisowej i rysunkowej.
Część opisowa powinna przedstawiać ogólne i szczegółowe założenia projektowe, opisywać rodzaj obiektu dla którego projektuje się instalację wentylacji mechanicznej oraz powinna zawierać stosowne obliczenia ze szczególnym uwzględnieniem obliczeń zapotrzebowania budynku na świeże powietrze wentylacyjne. Prawidłowo przeprowadzone obliczenia powinny uwzględniać polskie normy ze szczególnym uwzględnieniem normy PN-83/B-03430/Az3:2000 „Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania.” oraz uwzględniać wszystkie dotyczące jej zapisy zawarte w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Część rysunkowa powinna w jasny sposób określać sposób przeprowadzenia instalacji wentylacji mechanicznej przez poszczególne kondygnacje budynku, lokalizację czerpni, wyrzutni, centrali wentylacyjnej oraz poszczególnych anemostatów. W razie konieczności część rysunkowa powinna zawierać także przekroje lub ważne szczegóły i detale mające wpływ na poprawność wykonania instalacji.
Sprawność odzysku ciepła w rekuperatorze jest zależna od zastosowanego w nim wymiennika ciepła. Najbardziej popularnymi są wymienniki ciepła krzyżowo przeciwprądowe z uwagi na ich najwyższą wydajność cieplną sięgającą nawet 95%. Wymienniki krzyżowo przeciwprądowe to obecnie najczęściej wykorzystywany rodzaj wymienników ciepła w urządzeniach wentylacyjnych dobrej klasy.
W ostatnich latach coraz większą popularność zdobywają również wymienniki entalpiczne, które umożliwiają odzysk ciepła oraz wilgoci z powietrza usuwanego. Dzięki wentylacji mechanicznej wyposażonej w wymienniki entalpiczne możliwe jest zminimalizowanie zjawiska wysuszania powietrza w budynku zwłaszcza w okresach zimowych kiedy to pobór chłodnego powietrza o niskiej zawartości wilgoci i jego podgrzanie do temperatury pokojowej powoduje znaczny spadek wilgotności względnej w pomieszczeniu. Wymienniki entalpiczne charakteryzują się nieco niższym odzyskiem ciepła niż krzyżowo przeciwprądowe ale coraz nowsze konstrukcje tych wymienników pozwalają producentom central na coraz mniejsze różnice pomiędzy wymiennikami entalpicznymi i krzyżowo przeciwprądowymi. Obecna technologia pozwala na prace wymienników entalpicznych z wydajnością cieplną nawet do 90%.
Wymienniki krzyżowe, stosowane w prostszych i tańszych centralach osiągają zazwyczaj maksymalnie maksymalnie 80% wydajności odzysku ciepła. Wentylacja mechaniczna wywiewno nawiewna wykorzystująca tego rodzaju wymienniki ciepła jest obecnie stosowana coraz rzadziej.
Prawidłowy montaż kanałów wentylacyjnych na podstawie projektu oraz montaż i uruchomienie centrali przez wykwalifikowanych monterów zapewnia długą i bezawaryjną pracę urządzeń. Niezbędne jest oczywiście odpowiednie użytkowanie instalacji, wykonywanie corocznych przeglądów oraz dbałość o czystość i cykliczną wymianę filtrów co w praktyce przekłada się na wysoką sprawność i bezawaryjność instalacji. O ile sama sieć przewodów wentylacyjnych, na którą składa się wentylacja nawiewna, wentylacja wywiewna oraz czerpna i wyrzutowa jest trwała, to centrala wentylacyjna jako urządzenie jest bardziej narażona na różnego rodzaju usterki. Niemniej jednak system wentylacji z odzyskiem ciepła należy do systemów o bardzo niskiej awaryjności. Mimo to, decydując się na montaż wentylacji mechanicznej warto wybrać firmę, która zapewni nie tylko fachowe doradztwo i montaż, ale także wsparcie zwłaszcza pogwarancyjne.
Montaż wentylacji mechanicznej, zwłaszcza w nowobudowanym budynku, bez względu na to, czy jest to obiekt przemysłowy, użyteczności publicznej czy budynek mieszkalny wymaga sporządzenia projektu technicznego. Wykonanie takiego projektu, wymaga fachowej wiedzy i doświadczenia uprawnionego projektanta. Decydując się na montaż wentylacji mechanicznej wybierajmy firmę, która zapewni nam prawidłowe, zgodne z prawem przygotowanie projektu oraz sporządzenie odpowiednich protokołów odbiorowych niezbędnych do zakończenia budowy i jej odbioru w Nadzorze Budowlanym.
Na rynku mamy wielu producentów urządzeń systemu wentylacji mechanicznej. Są to zarówno firmy zagraniczne, jak i rodzime. Chcielibyśmy przedstawić pokrótce trzech producentów, których produkty na pewno warto rozważyć podczas zakupu rekuperatora.
Jak widać, kwestia kosztu wentylacji mechanicznej jest szerokim tematem. Cena zmienia się w zależności od wielu czynników, takich jak metraż domu, fakt czy dom jest w budowie, czy już zamieszkany, indywidualnych życzeń klienta. Gdybyś po przeczytaniu tego tekstu miał/a jeszcze jakieś wątpliwości lub pytania, nie wahaj się do nas zadzwonić: z chęcią odpowiemy na wszystkie Twoje pytania dotyczące wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła.
Nie zastanawiaj się ile kosztuje Cię rekuperacja, ale ile kosztuje Cię jej brak! ?